Βασική αρχή λειτουργίας του ιατρείου είναι η προσέγγιση και υποστήριξη όχι μόνο του παιδιού αλλά και της οικογένειας και η συνεργασία με ομάδα έμπειρων ειδικών, για μια πλήρη και αποτελεσματική διαγνωστική και θεραπευτική αντιμετώπιση.
Η Αναπτυξιακή Παιδιατρική ασχολείται με τη διάγνωση και παροχή εξειδικευμένης βοήθειας σε παιδιά με διάφορες διαταραχές:
Κατά την επίσκεψη της οικογένειας στο Αναπτυξιακό Παιδιατρικό Ιατρείο, γίνεται ενδελεχής διερεύνηση κάθε παιδιού και της οικογένειας για να τεθεί σφαιρική διάγνωση τόσο σε οργανικό όσο και σε ψυχολογικό και εξελικτικό επίπεδο. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει λεπτομερές αναπτυξιακό ιστορικό, παιδιατρική και νευρολογική εξέταση και αναπτυξιολογική εξέταση με τη χρήση ειδικών αναπτυξιακών δοκιμασιών (τεστ), που βασίζονται στην αυθόρμητη και ελεύθερη συνεργασία του βρέφους, νηπίου, παιδιού ή εφήβου ώστε να διερευνηθούν όλες οι δεξιότητές του, στη μέγιστη έκφρασή τους.
Ακολουθεί συμβουλευτική της οικογένειας και περαιτέρω παραπομπή, αν είναι αναγκαίο, για εξειδικευμένη θεραπευτική παρέμβαση.
H Δρ. Γκόλτσιου συνεργάζεται με έμπειρους επιστήμονες, ανά την Ελλάδα, των παρακάτω ειδικοτήτων:
Λογοθεραπεία, Εργοθεραπεία, Ειδική Παιδαγωγική, Μουσικοθεραπεία Ψυχολογία/ψυχοθεραπεία παιδιού και οικογένειας
Οι γονείς, ο παιδίατρος και οι θεραπευτές του παιδιού λαμβάνουν λεπτομερή γραπτή αναφορά της αναπτυξιακής εκτίμησης και δημιουργείται μια σχέση εμπιστοσύνης και εχεμύθειας, απαραίτητη για την περαιτέρω καθοδήγηση της οικογένειας και την παρακολούθηση του παιδιού.
Πώς γίνεται η ενημέρωση των γονιών για την διάγνωση αναπτυξιακού προβλήματος στο παιδί τους;
Όταν ένα παιδί αντιμετωπίζει ένα σοβαρό αναπτυξιακό πρόβλημα, οι γονείς του επιθυμούν (όπως άλλωστε και όλοι οι γονείς):
- Να ενημερωθούν το συντομότερο δυνατό. Θεωρούν ότι έχουν δικαίωμα να μάθουν όλα όσα οι επιστήμονες έχουν να τους πουν για το παιδία τους
- Να ενημερωθούν μαζί: Αν είναι δυνατόν, καλό είναι να είναι και οι δυο γονείς παρόντες-διαφορετικά, ένας στενός συγγενής, όπως η γιαγιά ή ο θείος του παιδιού
- Με διακριτικότητα και εχεμύθεια και με αρκετό χρόνο στη διάθεσή τους και χωρίς διακοπές από κινητά κ.ά.
- Με ζεστό, φιλικό τρόπο και με προσπάθεια κατανόησης των συναισθημάτων τους, αλλά και με ψυχραιμία και χωρίς υπερβολικούς συναισθηματισμούς από την πλευρά του ειδικού
- Με ειλικρίνεια και εντιμότητα για το τι είναι δεδομένο και τι όχι
- Με απλό, κατανοητό λεξιλόγιο, χωρίς την προσπάθεια να αποκρύψουμε αλλά ούτε και να κάνουμε διάλεξη: ο αναπτυξιακός παιδίατρος και οι γονείς έχουν ξεχωριστούς ρόλους απέναντι στο παιδί
- Αφιερώνουμε αρκετό χρόνο να «ακούσουμε» όσα έχουν να μας πουν οι γονείς. Ίσως επίσης η αναφορά σε εμπειρίες και βιώματα άλλων γονέων να τους βοηθήσει
- Δεν παραλείπουμε να τους ενημερώνουμε για συλλόγους ή οργανώσεις γονέων που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα με τα παιδιά τους και των οποίων το ενημερωτικό υλικό εμπιστευόμαστε
- Θυμόμαστε πως είναι δικό τους πρόβλημα και δεν μπορούμε να μπούμε στη θέση τους, πρέπει να τους βοηθήσουμε να το αντιμετωπίσουν-το να λέμε «ξέρω πώς νιώθετε» δεν είναι έντιμο
- Εξηγούμε στους γονείς πια είναι η πορεία από εδώ και πέρα
- Επιδιώκουμε να έχουμε συχνή επικοινωνία και τακτικές συναντήσεις με τους γονείς στο επόμενο χρονικό διάστημα
- Αντιμετωπίζουμε με κατανόηση και σταθερότητα τις φάσεις σοκ-άρνησης-θυμού-θρηνου και αποδοχής που πρέπει να περάσει ένας γονιός
- Είμαστε διατεθειμένοι να ακούσουμε ξανά τις ίδιες και τις ίδιες ερωτήσεις σχετικά με διάφορα θέματα που αφορούν στο πρόβλημα του παιδιού τους, καθώς στις πρώτες συναντήσεις υπάρχει αρκετή σύγχυση και ένταση από την πλευρά των γονιών
- Παραπέμπουμε στα κατάλληλα άτομα για έλεγχο και παρέμβαση, με τα οποία είμαστε σε επαφή και συζητούμε το συγκεκριμένο παιδία σε τακτά χρονικά διαστήματα
- Τους εξηγούμε ότι θα λάβουν γραπτή αναφορά της αξιολόγησης και έτσι δεν είναι απαραίτητο να θυμούνται όλα όσα συζητήθηκαν σήμερα
Παραδείγματα
Παιδιά με θέματα αναπτυξιακής καθυστέρησης, πχ α) παιδί 2 ετών που δεν περπατά ή β) παιδί 3 ετών που δεν μιλά ακόμη
Γίνεται νευροαναπτυξιακή αξιολόγηση του παιδιού και αποφασίζεται αν χρειάζεται παραπομπή σε παιδονευρολόγο ή περαιτέρω εξετάσεις. Γίνεται έλεγχος για διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή και δίνεται η κατάλληλη συμβουλευτική γονέων και παραπομπή στους κατάλληλους θεραπευτές (λογοθεραπευτής, λογοθεραπευτής, ειδικός σε πρώιμη παρέμβαση, μουσικοθεραπευτής κτλ) Τα παιδιά αυτά χρειάζονται στενή αναπτυξιακή παρακολούθηση και επανέλεγχο κάθε 2-3 μήνες για να παρακολουθούμε την πρόοδο τους και την ανταπόκριση στο εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης.
Παιδιά με δυσκολίες προσοχής-συγκέντρωσης ή μαθησιακές δυσκολίες.
Όταν ένα παιδί δυσκολεύεται στο σχολειό, είναι σημαντικό να διερευνήσουμε όλους τους παράγοντες που μπορεί να εμπλέκονται στη σχολική απόδοση. Για παράδειγμα ένα τέτοιο παιδί θα μπορούσε να έχει ειδική μαθησιακή δυσκολία, όπως δυσλεξία ή θα μπορούσε να εμφανίζει διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας ή και τα δύο. Δίνεται μεγάλη σημασία στις ανησυχίες των γονιών και του δασκάλου και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί, όχι μόνο λόγω των δικών του προβλημάτων αλλά και λόγω των απαιτήσεων του συγκεκριμένου σχολείου και της λειτουργίας της οικογένειας. Στη συνέχεια δίνονται κατάλληλες οδηγίες-στρατηγικές αντιμετώπισης, σε γονείς, μαθητές και δασκάλους και γίνονται τακτικές επαναξιολογήσεις της προόδου του παιδιού, πάντα με γνώμονα την προσωπική του ευχαρίστηση από το σχολέιο και τη μάθηση.
Παιδιά με προβλήματα συμπεριφοράς
Και εδώ παίζει σημαντικό ρόλο να διακρίνουμε τυχόν μαθησιακές δυσκολίες ή σχολική άρνηση και φοβία που υποκρύπτεται. Γίνεται προσεκτικός έλεγχος για να μην χαθεί μια τυχόν ήπια διαταραχή αυτιστικού φάσματος. Συνήθως στα παιδιά, σε αντίθεση με τους ενήλικες, οι λόγοι που μπορούν αν τα κάνουν αγχωμένα ή θλιμμένα είναι προφανείς. Εξάλλου αρκετές φορές δεν υπάρχει κάποιο αναπτυξιακό πρόβλημα αλλά ένας συνδυασμός του χαρακτήρα του παιδιού με θέματα πειθαρχίας και ορίων από την πλευρά των ενηλίκων της οικογένειας (μαμά, μπαμπάς, παππούς γιαγιά) Δίνεται πάντα συμβουλευτική γονέων και γίνεται παραπομπή, αν είναι απαραίτητο σε κατάλληλο ψυχολόγο ή σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, παιδοψυχίατρο
Παιδιά χωρίς εμφανή αναπτυξιακή δυσκολία, των οποίων όμως οι γονείς ζητούν περαιτέρω εκτίμηση
Συνήθως πρόκειται για παιδιά των οποίων οι γονείς δεν ανησυχούν ιδιαίτερα, έχουν εκφράσει όμως ανησυχίες οι δάσκαλοι, κάποιος συγγενής ή φίλος ή διάβασαν κάτι στο internet που τους προβλημάτισε. Είναι και οι περιπτώσεις που χρειάζονται την περισσότερη προσοχή και διακριτικότητα καθώς σε αρκετές περιπτώσεις αποδεικνύεται πως τα παιδιά αυτά χρειάζονται βοήθεια. Σε μια εποχή όπου οι γονείς κατακλύζονται από πληροφορίες, από τις οποίες πολλές δεν είναι ακριβείς και αρκετές δεν μπορούν να τι καταλάβουν, σε έναν κόσμο όπου υπάρχουν τόσοι πολλοί που δηλώνουν «ειδικοί» για την μία ή την άλλη θεραπεία, εγγυώμενοι θεαματικά αποτελέσματα, συχνά οι γονείς προβληματίζονται για τα κίνητρα του επιστήμονα όπου θα απευθυνθούν για την ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού τους. Ο εξειδικευμένος παιδίατρος-αναπτυξιολόγος που θα κερδίσει την εμπιστιοσύνη τόσο του παιδιού όσο και των γονιών θα μπορέσει και να τους καθησυχάσει ή να τους επισημάνει έγκαιρα τις όποιες δυσκολίες χρειάζονται περαιτέρω αντιμετώπιση-παρακολούθηση. Αυτή άλλωστε είναι και πρόκληση της αναπτυξιακής παιδιατρικής.
Παιδιά με προωρότητα, με δύσκολη παραμονή μέσα στη μονάδα νεογνών και άρα συχνή και τακτική παιδονευρολογική παρακολούθηση, παιδιά με γενετικά , μεταβολικά, ενδοκρινολογικά νοσήματα, με σοβαρές διαταραχές ακοής ή όρασης, με νευρολογικά (πχ εγκεφαλική παράλυση) ή νευρομυικά προβλήματα ή παιδιά με διάφορα σύνδρομα (πχ σ Down), ή παιδιά με χρόνια νοσήματα, πχ παιδιά με επιληψία ή καρδιοχειρουργικές παθήσεις
Στις περιπτώσεις αυτές είναι μεγάλη χαρά και τιμή να συνεργάζομαι με τους κορυφαίους επιστήμονες του χώρου για να μου εμπιστευτούν τους μικρούς ασθενείς που παρακολουθούν και να βοηθώ και εγώ όσο μπορώ στη διασφάλιση της ποιότητας ζωής των παιδιών αυτών και των οικογενειών τους.
Παιδιά με προωρότητα χωρίς σοβαρά νευρολογικά προβλήματα, των οποίων όμως οι παιδίατροι που τα παρακολουθούν εκφράζουν ανησυχίες
Στο ιατρείο της παιδιάτρου-αναπτυξιολόγου Κωνσταντίνας Γκόλτσιου δίνεται μεγάλη σημασία στην πρόληψη και πρωιμη παρέμβαση. Με τη γνώση πάνω στα ήπια σημεία και συμπτώματα που εμφανίζονται πρόωρα παιδιά τα οποία είναι όλο και περισσότερα στην εποχή μας, λόγω της τεράστιας προόδου στην μαιευτική και στη νεογνολογία, γίνετε τακτική παρακολούθηση στις ηλικίες σταθμούς των 6μηνών, 12 μηνώ, 18 μηνώ, 2, 4 6 ετών καθώς τα παιδιά αυτά συχνά εμφανίζουν δυσκολίες στην λεπτή κίνηση, στην ισορροπία στον συντονισμό, στην οργάνωση της κίνησης, στην προσοχή, συγκέντρωση και μνήμη, στη συμπεριφορά, επικοινωνία αλλά και δυσκολίες μάθηση στην προσχολική και σχολική ηλικία
Περιπτώσεις όπου ζητείται αναπτυξιολογικός έλεγχος χωρίς να υπάρχει εμφανής ανησυχία σε γονείς, παιδίατρο ή περιβάλλον, απλά οι γονείς θεωρούν ότι ο αναπτυξιολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος στα πλαίσια ενός τακτικού ελέγχου υγείας του παιδιού τους
Πρόκειται για τη νέα γενιά γονέων: στόχος του ιατρείου αναπτυξιακής παιδιατρικής της παιδιάτρου αναπτυξιολόγου Κωνσταντίνας Γκόλτσιου είναι η εκπαίδευση και ενημέρωση όλων των γονέων, αλλά και των παιδιάτρων και όσων ασχολούνται με τη τρυφερή παιδική ηλικία, πάνω στη φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού και η ανίχνευση τυχόν δυσκολιών που με την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση από τον ειδικό αναπτυξιολόγο έχουν άριστη αντιμετώπιση και πρόγνωση