Ο όρος διάχυτες αναπτυξιακές ή αυτιστικού τύπου διαταραχές εμπεριέχει τον αυτισμό (με μεγάλη ποικιλία στη σοβαρότητα και στην πρόγνωση), το σύνδρομο Asperger και τη διάχυτη διαταραχή της ανάπτυξης, μη δυνάμενη να οριστεί διαφορετικά (pervasive developmental disorders not otherwise specified, PDD-NOS).

Το παιδί με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή παρουσιάζει δυσκολίες:

Στην κοινωνική επαφή: ένα παιδί με αυτισμό δίνει μεγαλύτερη προσοχή στα αντικείμενα ή στα μέρη των αντικειμένων παρά στους ανθρώπους, μπορεί να δέχεται την επαφή παθητικά, αλλά δεν την επιδιώκει

Στη λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία: Η κατανόησή του δείχνει να περιορίζεται σε πράγματα που τον ενδιαφέρουν, ενώ είναι περιορισμένη η επικοινωνία με χειρονομίες, με την έκφραση του προσώπου ή με τη στάση του σώματος ή τον τόνο της φωνής  καθώς και η κατανόηση των εκφράσεων-λεκτικών ή μη – των άλλων. Συχνά επαναλαμβάνουν σαν ηχώ όσα ακούν (ηχολαλία) και δυσκολεύονται να καταλάβουν τις εκφράσεις του προσώπου του συνομιλητή τους.

Στη συμπεριφορά: Το παιδί με αυτισμό έχει συχνά περιορισμένη φαντασία και πτωχό ρεπερτόριο ενεργειών, που το οδηγούν σε στερεότυπες κινήσεις και εκφράσεις και σε εμμονές με την ενασχόληση με συγκεκριμένα αντικείμενα, χωρίς συμβολικό παιχνίδι .

Η ηλικία στην οποία συνήθως γίνεται η διάγνωση του αυτισμού είναι αυτή των 3-4 χρόνων. Ήδη όμως από τη μικρή ηλικία των 18 μηνών και 24 μηνών, υπάρχουν συμπτώμτα και σημεία ικανά να μας θέσουν υποψίες για τη διάγνωση έτσι ώστε να προχωρήσουμε σε πρώιμη παρέμβαση (early intervention).

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, το παιδί θα πρέπει να παραπέμπεται για αναπτυξιολογικό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει  έλεγχο με σταθμισμένα ψυχομετρικά εργαλεία, αξιολόγηση της λειτουργικότητας του παιδιού,   φυσική και νευρολογική εξέταση  και, αν κριθεί απαραίτητο, εργαστηριακό έλεγχο. Η διερεύνηση εκτείνεται περισσότερο όταν η αυτιστική διαταραχή συνδυάζεται και με νοητική υστέρηση.

Σε κάθε στάδιο, ο ειδικός που ασχολείται με το παιδί με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή και  την οικογένεια του (αναπτυξιακός παιδίατρος, θεραπευτής, σύμβουλος-ψυχολόγος) οφείλει:

• Να δημιουργεί θετικό και οικείο κλίμα εμπιστοσύνης με τους γονείς.

• Να ζητάει προσωπικά και με λεπτότητα πληροφορίες για την συμπεριφορά του παιδιού στο σπίτι και για την οικογενειακή κατάσταση.

• Να κατανοήσει τα συναισθήματα των γονιών και την πιθανή αρνητική αντίδρασή τους. Να τους ακούσει προσεκτικά και να αξιολογήσει τις ανάγκες τους.

• Το πρόγραμμα του παιδιού να είναι σύμφωνα με τις ανάγκες και τις αξίες της οικογένειας.

• Να γίνονται συχνές επαναξιολογήσεις για να επαναπροσδιορίζονται οι άμεσοι και οι μακροπρόθεσμοι στόχοι  και οι διδακτικές μέθοδοι που ανταποκρίνονται καλύτερα στις εκπαιδευτικές τους ανάγκες.Να επιλέξει κατάλληλους χειρισμούς, κατάλληλο χρόνο και τρόπο για την πρώτη επαφή του με τους γονείς.Να είναι επιστημονικά ενημερωμένος για το πρόβλημα του παιδιού και να έχει συγκεκριμένα στοιχεία και προτάσεις που θα στηρίξουν την άποψή του.

Περισσότερες πληροφορίες και άρθρα της Δρ. Γκόλτσιου για όλες τις εκφάνσεις του αυτισμού μπορείτε να διαβάσετε εδώ.