Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΑ 8 ΧΡΟΝΙΑ
Προσοχή!
Οι παρακάτω αναπτυξιακοί σταθμοί είναι κατά προσέγγιση και τα ηλικιακά όρια δεν ισχύουν απόλυτα για όλα τα παιδιά.
Ένα παιδί που δεν έχει ακόμα κατακτήσει τους σταθμούς που αντιστοιχούν στην ηλικία του δεν έχει απαραίτητα κάποιο αναπτυξιακό πρόβλημα αλλά χρειάζεται αξιολόγηση η οποία μπορεί να γίνει μόνο από τον ειδικό παιδίατρο-αναπτυξιολόγο
ΗΛΙΚΙΕΣ ΣΤΑΘΜΟΙ
1μηνός
Αναγνωρίζει το πρόσωπο της μητέρας
Σταματά το κλάμα όταν η μητέρα του το πάρει αγκαλιά
2μηνών
Χαμογελά όταν του χαμογελάσουμε
3μηνών
Σταματά το κλάμα όταν η μητέρα του μιλήσει
4μηνών
Γυρίζει σ’ αυτόν που του μιλά
5μηνών
Ξεχωρίζει ξένα από γνωστά πρόσωπα
6μηνών
Κρατάει κουτάλι
Αντιδρά όταν του πάρουν το παιχνίδι που κρατά
Βάζει αντικείμενα στο στόμα
Θυμόμαστε: Η ψυχραιμία και η προνοητικότητα είναι τα κλειδιά της επιτυχίας! Κάνουμε λοιπόν το χατίρι του μωρού μας και το αφήνουμε να τρώει με τα χεράκια του φροντίζοντας προηγουμένως να έχουμε στρώσει ένα χαλάκι κάτω από το καρεκλάκι φαγητού. Το αφήνουμε να πειραματιστεί με το φαγητό και να καλλιεργήσει τη νέα του δεξιότητα. Άλλωστε, έτσι το βοηθάμε να αναπτύξει τη λεπτή του κινητικότητα και να μάθει να συντονίζει τις κινήσεις του ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνουμε την αυτονομία του. Όσο για τη γνωριμία με το κουταλάκι, την επιδιώκουμε κάθε φορά που τρώμε όλοι μαζί στο τραπέζι. Με την πολύτιμη βοήθεια της μίμησης, το μωρό μας πολύ γρήγορα θα καταφέρει να τρώει μόνο του –και να χορταίνει!
7 μηνών
Ξεχωρίζει ξένους από οικεία πρόσωπα
Τρώει μόνο του μπισκότο
Το μωρό μας ενθουσιάζεται και διασκεδάζει με κάθε νέα του ανακάλυψη. Χτυπώντας λοιπόν, τα δυο αντικείμενα μεταξύ τους ανακαλύπτει τη σχέση αιτίου- αποτελέσματος: κάθε φορά που τα χτυπάει, παράγεται ήχος.
Μπορεί εμάς να μας εκνευρίζει ο επαναλαμβανόμενος και με τον ίδιο ρυθμό ήχο, δεν έχουμε όμως παρά να σεβαστούμε τον ενθουσιασμό του. Εισαγωγή στη μουσική με το ξυλόφωνο, τα καμπανάκια, τα παιχνίδια όπου πατάς κουμπιά κι ακούγονται διάφοροι ήχοι, τα βιβλία με ήχους
8μηνών
Παίζει ‘κουκου-τσα’
Απλώνει τα χέρια και ζητά αγκαλιά
9μηνών
Τρώει μπουκίτσες με τα χέρια
10μηνών
Χαμογελά και παίζει με τον καθρέπτη
11μηνών
Παίζει με τον εαυτό του στον καθρέπτη
1 έτους
Γνέφει «γεια σου»
13μηνών
Κτυπά παλαμάκια
14μηνών
Υπακούει σε απλές εντολές «δώσε μου αυτό»
15μηνών
Δείχνει τα παπούτσια του
16μηνών
Αρχίζει να χρησιμοποιεί κουτάλι
17μηνών
Δείχνει ένα μέρος σώματος πάνω στην κούκλα (μάτια, μύτη, στόμα, χέρια, πόδια, μαλλιά)
18 μηνών
Καταλαβαίνει πότε είναι λερωμένο
19μηνών
Πίνει από κύπελλο
20 μηνών
Γυρίζει το πόμολο να ανοίξει την πόρτα
21μηνών
Βγάζει παπούτσια και κάλτσες
22μηνών
Δείχνει 2μέρη σώματος πάνω στην κούκλα (μάτια, μύτη, στόμα, χέρια, πόδια, μαλλιά)
23μηνών
Δείχνει 3μέρη σώματος πάνω στην κούκλα (μάτια, μύτη, στόμα, χέρια, πόδια, μαλλιά)
2ετών
Δείχνει >3μέρη σώματος πάνω στην κούκλα (μάτια, μύτη, στόμα, χέρια, πόδια, μαλλιά)
Βοηθά να το ντύσουν και να το ξεντύσουν
Χρησιμοποιεί λεξούλες για να ζητήσει φαγητό ή νερό
Παίζει παράλληλα με τα άλλα παιδιά
3 ετών
Μένει στεγνό κατά τη διάρκεια της ημέρας
Παίζει συμβολικό παιχνίδι
Τρώει μόνο του
Λέει το όνομά του-ξέρει αν είναι αγοράκι ή κοριτσάκι
Παίζει με άλλα παιδιά της ηλικίας του
Μαζεύει τα παιχνίδια του όταν του ζητηθεί
4 ετών
Ξέρει το πλήρες όνομα του και πόσο χρονών είναι
Πλένει τα χέρια του και το πρόσωπό του με κάποια βοήθεια
5 ετών
Ντύνεται και ξεντύνεται μόνο του
Επιλέγει φίλους για να παίξει
6 ετών
Έχει έναν «κολλητό φίλο»/μία «κολλητή φίλη»
Ξέρει πού μένει
7 ετών
Μπορεί να δένει κόμπους
Ξέρει πότε είναι τα γενέθλιά του και την πλήρη διεύθυνση του
8 ετών
Μπορεί να λουστεί και να κάνει μπάνιο μόνος του, χωρίς βοήθεια
Ξέρει ακριβώς την ημερομηνία γέννησής του
Ενθάρρυνση αυτονομίας και κοινωνικότητας:
- Δίνετέ του την ευκαιρία να παίρνει απλές αποφάσεις: Θέλεις να παίξουμε μέσα ή έξω;
- Αφήστε τον να δοκιμάσει να τελειώσει μια δουλειά μόνος του, όπως το να ντυθεί μόνος του πρωί
- Προσπαθήστε να έχετε αυστηρούς κανόνες υγιεινής και καθαριότητας (πλένουμε τα χέρια πριν το φαγητό, βουρτσίζουμε τα δοντάκια πριν τον ύπνο, μαζεύουμε τα παιχνίδια μας πριν πάμε βόλτα)
- Αφήστε τα παιδιά προσχολικής ηλικία να σας βοηθήσουν με τις δουλειές του σπιτιού
Ανησυχητικά σημεία:
Κοινωνική επαφή
► Δεν έχει καλή βλεμματική επαφή
► Δυσκολεύεται να προσαρμοστεί σε αλλαγές
► Δεν γυρίζει στο όνομά του
► Δεν κοιτά προς τα εκεί που του δείχνουμε
► Δεν παίζει παιχνίδι αλληλεπίδρασης
Αυτονομία
► Δυσκολίες μάσησης, κατάποσης
► Αρνείται κάποιες τροφές με συγκεκριμένο χρώμα ή υφή
► Δεν βοηθά σε ντύσιμο-ξεντύσιμο
Τι γίνεται όμως με τα παιδιά που δεν αναπτύσσονται καλά στην κοινωνική επαφή, το δημιουργικό παιχνίδι και την επικοινωνία;
ή αλλιώς τα παιδιά με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή ή διαταραχή αυτιστικού φάσματος;