Σε ποια ηλικία θα πρέπει τα παιδιά να ξεκινούν το σχολείο; Στην εποχή μας, τα παιδιά ξεκινούν τη φοίτηση στο σχολείο (νήπιο) στα 5 έτη.

Τώρα πια το ερώτημα μετατίθεται: πότε είναι έτοιμα τα παιδιά για το νηπιαγωγείο; Βέβαια η πιο σωστή ερώτηση θα ήταν, πώς να κάνουμε το σχολειό έτοιμο για τα παιδιά.

Ολοένα και περισσότεροι γονείς αποφασίζουν στην εποχή μας να καθυστερήσουν την έναρξη του νηπιαγωγείου για τα παιδιά τους, ιδιαίτερα αν εκείνα είναι γεννημένα προς το τέλος του χρόνου ή είναι γεννημένα πρόωρα.

Φαίνεται πως για τη σχολική ετοιμότητα δεν παίζει ρόλο μόνο το νοητικό επίπεδο του παιδιού, αλλά και η συναισθηματική ωριμότητα, η κοινωνικές δεξιότητες, η ωριμότητα του λόγου, της αδρής και λεπτής κίνησης, η βιολογική ωρίμανση δηλαδή, η οποία δε είναι πάντοτε η ίδια για όλα τα παιδιά  και διαφέρει σημαντικά μεταξύ των δυο φύλων, αλλά και μεταξύ κοινωνικοοικονομικών τάξεων, θεωρείται όμως ότι φθάνει σε ικανοποιητικό βαθμό για τα περισσότερα παιδιά από μια ηλικία και μετά, και αυτή έχει θεσπιστεί να είναι η ηλικία έναρξης φοίτησης στο σχολείο.

Έτσι λοιπόν σήμερα υπάρχουν θιασώτες και μαχητές της ένταξης του παιδιού στο σχολείο νωρίς:

-          όσοι την υποστηρίζουν θεωρούν ότι τα παιδιά που είναι πιο ανώριμα θα βοηθηθούν από το περιβάλλον του σχολείου, καθώς θα τους δώσει πολλές ερεθίσματα και το πρόγραμμα εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι έτσι δομημένο ώστε να ασχολείται και εξατομικευμένα με το κάθε παιδί σε μια τάξη και να τους προσφέρει κάθε επιπλέον βοήθεια, αν χρειάζεται

-          όσοι την αμφισβητούν, θεωρούν πως για κάθε παιδί υπάρχει the gift of time, ο κατάλληλος δηλαδή χρόνος όπου αποκτά τις παραπάνω δεξιότητες και όταν προσπαθούμε να χωρέσουμε όλα τα παιδιά σε ένα μοντέλο έχουμε μεγάλη πιθανότητα να αποτύχουμε

-          Κι οι δύο μέθοδοι όμως τελικά εστιάζουν στην ετοιμότητα του σχολείου να δεχτεί παιδιά από διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, με διαφορετικούς βαθμούς βιολογικής ωρίμανσης και διαφορετικές δεξιότητες-δυσκολίες.

Παρόλαυτά, υπάρχουν και παιδιά με έντονες αναπτυξιακές δυσκολίες στους περισσότερους τομείς (κινητικότητα, λόγος, κοινωνική επαφή, οπτικοκινητικός συντονισμός, αντίληψη, κρίση) που χρειάζονται εντατική εξατομικευμένη ψυχοπαιδαγωγική βοήθεια για να αποκτήσουν την ικανότητα λειτουργικής προσαρμογής στο περιβάλλον τους και για τα οποία μια βεβιασμένη ένταξη στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα μπορούσε να δημιουργήσει πολλά μαθησιακά κενά, έντονα ψυχολογικά προβλήματα, συναισθήματα απόρριψης, άγχους, κατάθλιψης και ενδεχομένως αντιδραστική, αντικοινωνική και παραβατική συμπεριφορά με επακόλουθο την περιθωριοποίηση στο απώτερο μέλλον.

Οι γονείς των παιδιών αυτών ίσως βρουν πιο αποτελεσματικό να σκέφτονται τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των δυσκολιών του παιδιού τους και όχι τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα μίας ενδεχόμενης καθυστέρησης στην έναρξη φοίτησης των παιδιών τους στο Δημοτικό.

Το πιο σωστό ερώτημα θα έπρεπε να είναι όχι αν ένα παιδί είναι έτοιμο να μάθει, αλλά τι είναι έτοιμο να μάθει ένα παιδί;

Άρα το ζητούμενο δεν είναι να αλλάξουμε την ηλικία εισόδου στο Δημοτικό, αλλά να είμαστε βέβαιοι ότι το κάθε παιδί είναι έτοιμο αναπτυξιακά να μεταβεί στο Δημοτικό, και ακόμα καλύτερα, να είμαστε βέβαιοι νωρίτερα ότι το κάθε παιδί είναι έτοιμο να μεταβεί από το προνήπιο στο νήπιο. Ο τελικός μας στόχος δεν θα πρέπει να είναι να κάνουμε παιδιά έτοιμα για το σχολείο αλλά να ετοιμάσουμε τα σχολειά και την κοινωνία μας για τα παιδιά μας.

Διαβάστε εδώ σχετικά με τη σχολική ετομότητα σε παιδιά με διαταραχή αυτιστικού φάσματος

διαβάστε εδώ σχετική δημοσίευση της Δρ Γκόλτσιου στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ